PROGRAM
Program studiów przewiduje realizację różnorodnych form edukacyjnych.
1) wykłady – 55 godzin dydaktycznych prowadzonych przez wybitnych specjalistów z zakresu polityki klimatycznej, ochrony środowiska i zarządzania.
2) zajęcia ćwiczeniowe - 118 godzin zajęć interakcyjnych, w trakcie których prowadzący nie tylko będą przekazywać wiedzę, ale również rozwiązywać lokalne dylematy i problemy przedstawiane przez słuchaczy (o ok. 15-20% treści zajęć ćwiczeniowych zdecydują sami studenci i samorządy)
3) projekty grupowe specjalizacyjne - 11 godzin. Studia przypadków realizowane w ok 3-5 osobowych grupach. Ten etap interakcyjnego kształcenia w dialogu studentów z samorządami/organizacjami, z których pochodzą, pozwoli na:
a) praktyczne podejście do metodologii zarządzania projektami;
b) spojrzenie na pojawiające się problemy ekologiczne, klimatyczne, energetyczne, urbanistyczne, w sposób całościowy i systemowy, ze zdolnością do uchwycenia powiązań pomiędzy tymi czynnikami;
c) zidentyfikowanie silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń w zakresie ochrony środowiska i ryzyk klimatycznych na poziomie lokalnym;
d) zidentyfikowanie możliwości realizacji projektów pod względem zasobów finansowych, technicznych, osobowych, prawnych;
e) oszacowanie wielkości potencjalnych budżetów zaplanowanych działań na poziomie lokalnym (2 realne do wdrożenia projekty w okresie ok 3-5 lat przygotowane przez każdą z podgrup);
f) określenie źródeł finansowania i sposobu pozyskania środków na planowane przedsięwzięcia;
g) zaplanowanie komunikacji społecznej i promocji wybranych rozwiązań, ze szczególnym zwróceniem uwagi na działania skierowane do ogółu społeczeństwa oraz dzieci i młodzieży;
h) przygotowanie case study w formie tekstowej.
ZAKRES MERYTORYCZNY
Wiodące tematy
1. Megatrendy w ochronie środowiska, polityce klimatycznej i energetycznej - Świat, UE, Polska.
2. Odnawialne źródła energii w wymiarze lokalnym.
3. Adaptacja miast do zmian klimatu. Wymiary, cele i narzędzia zarządzania smart city.
4. Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) oraz gospodarowanie kluczowymi zasobami i odpadami.
5. Efektywność energetyczna, ciepłownictwo lokalne. Planowanie energetyczne.
6. Nowe rozwiązania nisko i zeroemisyjne w transporcie i mobilności miejskiej.
7. Lokalne strategie zrównoważonego rozwoju i zarządzanie strategiczne.
8. Nowe technologie i trendy w zarządzaniu środowiskowym. Nowe trendy w zarządzaniu technologiami środowiskowymi.
9. Społeczne i edukacyjne aspekty zarządzania ochroną środowiska i transformacją energetyczną.
10. Planowanie i analiza finansowa projektów; pozyskiwanie funduszy na ochronę środowiska i transformację.
12. Projekt grupowy – projekty oparte na 2-3 porównawczych analizach studiów przypadku;
interaktywne, zespołowe i narzędziowe zarządzanie projektami.
Bloki tematyczne wykładów i ćwiczeń – rozwinięcie
Ramowy program studiów obejmuje po ok. 16 godzin zajęć na każdy blok tematyczny:
1. Megatrendy w ochronie środowiska, polityce klimatycznej i energetycznej - Świat, UE, Polska.
Globalny i lokalny wymiar zmian klimatycznych, ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju, ryzyka klimatyczne – sposoby pomiaru i monitorowania, transformacja energetyczna, szanse i wyzwania Zielonego Ładu, sprawiedliwa transformacja – wyzwania rynku pracy w Polsce, lokalny wymiar energii, mix i bezpieczeństwo energetyczne, zrównoważony rozwój, zrównoważone finansowanie.
2. Odnawialne źródła energii w wymiarze lokalnym. Przegląd i ocena różnych technologii i rozwiązań,
ich efektywności ekonomicznej i środowiskowej, możliwości zastosowania w lokalnym środowisku, rola klastrów energii, mikrosieci, wspólnot, lokalne obszary bilansowania, lokalna gospodarka wodorowa – huby, możliwości i ograniczenia cyfrowe oraz prawne, wyzwania technologii np. wirtualnej elektrowni, pomp ciepła, magazynowania energii, lokalne połączenie sektorów zielonej energii (sector coupling), prosument – prawa i możliwości, instrumenty wsparcia, etc.
3. Adaptacja miast do zmian klimatu. Wymiary, cele i narzędzia zarządzania smart city. Analiza
bliższego i dalszego otoczenia oraz monitorowania ryzyk klimatycznych, rola współpracy interesariuszy, ocena zasobów finansowych, rzeczowych, społecznych i prawnych dla adaptacji miast do ryzyk klimatycznych, rola rozwiązań cyfrowych, wspólnych projektów B+R i inwestycyjnych, czynniki sukcesu strategii, monitorowanie i ewaluacja, studia przypadków w kraju i za granicą, zarządzanie infrastrukturą miejską, zintegrowane zarządzanie miastem, zarządzanie środowiskiem w mieście, socjologia miast i przestrzeni.
4. Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) oraz gospodarowanie kluczowymi zasobami i odpadami.
Rzadkość zasobów naturalnych, ich wykorzystanie w procesach produkcyjnych, strumień odpadów -
zarządzanie, cykl życia produktów przemysłowych i komunalnych, nowe produkty GOZ. Gospodarka
komunalna - wodna, transportowa, energetyczna – planowanie, monitoring, recykling, gospodarowanie zasobami wody, zmiany prawne w zakresie gospodarowania odpadami, ochrona jakości zasobów wodnych, zielona i błękitna infrastruktura, retencja, systemy monitorowania i wczesnego ostrzegania.
5. Efektywność energetyczna, ciepłownictwo lokalne. Planowanie energetyczne, systemy efektywności energetycznej, bilans energii, krytyczne elementy audytu energetycznego - budynków, oświetlenia, przedsiębiorstw, izolacja cieplna budynków, termomodernizacja, magazynowanie energii, odnawialne i kogeneracyjne źródła, możliwości transformacji lokalnego ciepłownictwa.
6. Nowe rozwiązania nisko i zeroemisyjne w transporcie i mobilności miejskiej. Lokalne źródła energii i
zasilanie mobilności, transport zbiorowy, rozwiązania nisko i zero emisyjne, planowanie ruchu, mobilność miejska i współdzielona, efektywność środowiskowa i ekonomiczna rozwiązań typu CNG/LNG, biogaz, wodór, pojazdy bateryjne, lokalne uwarunkowania wdrożeń, dylematy i wyzwania infrastruktury zasilania, zarządzanie flotą, systemy transportowe, eco-driving.
7. Lokalne strategie zrównoważonego rozwoju i zarządzanie strategiczne. Proces budowy strategii,
planowanie zrównoważonego rozwoju, realizacja i kontrola wykonana strategii, silne i słabe strony
regionu/organizacji oraz szanse i zagrożenia w procesie transformacji, komunikacja i dialog pomiędzy
interesariuszami na rzecz integracji dokumentów i wyzwań strategicznych regionu, organizacji,
przedsiębiorstwa, integracja różnych dokumentów i celów strategicznych - Strategie elektromobilności, Analizy korzyści i kosztów wprowadzenie pojazdów nisko- zeroemisyjnych, etc., wspólne uzgadnianie celów.
8. Nowe technologie i trendy w zarządzaniu środowiskowym. Nowe trendy w zarządzaniu technologiami środowiskowymi: transportem, efektywnością energetyczną, GOZ, integracja OZE, smart grid, smart city, rola IT i podejścia systemowego, etc., narzędzia planowania, zarządzania i prognozowania, innowacje i ekoinnowacje, cyfryzacja danych i procesów, przemysł 4.0, Internet rzeczy, czynniki sukcesów, modele biznesowe, wykorzystania narzędzi informatycznych w zarządzaniu, zarządzanie procesami operacyjnymi.
9. Społeczne i edukacyjne aspekty zarządzania ochroną środowiska i transformacją energetyczną.
Społeczna odpowiedzialność środowiskowa, kształtowanie postaw, kreowanie inicjatyw lokalnych, marketing i promocja działań pro – środowiskowych JST; edukacja, kreacja pomysłów i integracja interesariuszy, rola inspirowania i organizowania działalności na rzecz społeczeństwa dobra wspólnego i interesu publicznego, marketing miast, partycypacja i komunikacja społeczna, rola interdyscyplinarnych zespołów, komunikacji, przedsiębiorczość, przywództwo, negocjacje i narzędzia motywowania, wyzwania rynku pracy samorządów w zakresie potrzebnych kwalifikacji i zawodów w ochronie środowiska i transformacji energetycznej, świadomy konsument, zero waste policy, polityka informacyjne wobec dzieci i młodzieży.
10. Planowanie i analiza finansowa projektów; pozyskiwanie funduszy na ochronę środowiska i
transformację. Finanse samorządów, finanse publiczne, ekonomika miast, analiza opłacalności ekonomicznej rozważanych technologii i rozwiązań, zastosowanie podstawowych algorytmów analizy finansowej, analizy przepływów finansowych towarzyszących realizacji projektów, progu opłacalności, korzyści skali, analiza wrażliwości na zmiany krytycznych czynników/zmiennych, identyfikacja źródeł i pozyskanie finansowania na rzecz ochrony środowiska i transformacji, efekty ekologiczne.
11. Aspekty prawne polityki klimatycznej, ochrony środowiska i transformacji energetycznej. Organizacja samorządu terytorialnego, prawo i postępowanie administracyjne, podstawowe ramy regulacyjne i instytucjonalne oraz normalizacyjne, identyfikacja kluczowych elementów systemu prawnego związanego z ochroną środowiska, polityką klimatyczną i transformacją energetyczną, wykorzystanie w praktyce, rola samorządów w konsultowaniu aktów prawnych, praktyczne aspekty regulacji i ich zmian – ustawa o odpadach, ustawa o elektromobilności.
12. Projekt grupowy –specjalizacyjnych oparty na 2-3 porównawczych analizach studiów przypadku;
interaktywne, zespołowe i narzędziowe zarządzanie projektami.
CEL UTWORZENIA KIERUNKU
Studia podyplomowe: „Polityka klimatyczna i zarządzanie ochroną środowiska w wymiarze lokalnym” prowadzone na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego. Studia zostały dofinansowane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Celem podstawowym jest podniesienie poziomu świadomości ekologicznej, kreowanie postaw ekologicznych i nastawionych na zrównoważony rozwój oraz wykształcenie umiejętności oceny możliwości adaptacji dostępnych rozwiązań i technologii na poziomie lokalnym do wyzwań i nowych, zmieniających się możliwości, jak również pozyskania źródeł finansowania na te przedsięwzięcia.
Pogłębionym celem w obszarze grupy docelowej jest przede wszystkim zwiększenie kompetencji menedżerskich w zakresie zarządzania projektami ochrony środowiska, rozpoznania możliwości ich wdrożeń oraz mobilizacji interesariuszy wokół tych celów. Celem studiów jest także wypracowanie projektów grupowych bazujących na możliwych do wdrożenia działań, opartych na realnych potrzebach i możliwościach lokalnych społeczności (jednostek samorządu terytorialnego).
Dla kogo?
Studia adresowane są przede wszystkim do środowiska pracowników samorządów i podmiotów komunalnych realizujących projekty i inwestycje w zakresie ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. Jednak możliwy będzie także udział przedstawicieli innych środowisk (dziennikarzy, popularyzatorów wiedzy, nauczycieli szkół średnich i wyższych, przedsiębiorców, przedstawicieli klastrów, wspólnot działających w środowisku lokalnym)